Prezydent Rosji Władimir Putin odwiedził stoisko ostrzeszowskiej firmy podczas targów w Poznaniu. To nie żart, ani sobowtór. Było to 20 lat temu. Przyjechał tu na zaproszenie prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego. Oto jak relacjonowano jego wizytę.
„17 stycznia 2002 roku podczas drugiego dnia wizyty Prezydenta Federacji Rosyjskiej w Polsce, prezydenci Władimir Putin i Aleksander Kwaśniewski wzięli udział na zakończenie pobytu na II Forum Gospodarczym Polska-Rosja w konferencji prasowej.
Jakie jest stanowisko Prezydentów w sprawie dostaw rosyjskiego gazu i tranzytu.
Prezydent RP: Są prowadzone rozmowa i jest oczywiste, że tak długo, jak one trwają nie można niczego przesądzać, ani tym bardziej wchodzić w szczegóły, które mogłyby utrudnić negocjacje. Chcę jednak powiedzieć, że jeśli chodzi o sprawę gazu, to z Panem Prezydentem Putinem rozmawialiśmy o tym i kilka kwestii jest bezdyskusyjnych. Polska jest zainteresowana gazem z Rosji i będziemy rozmawiać na temat wielkości tych dostaw w najbliższych latach. Jesteśmy zainteresowani współpracą w zakresie tranzytu gazu na wschód czy południe. Mamy nadzieję, że do końca lutego w rozmowach pomiędzy właściwymi ministrami te kwestie zostaną uzgodnione i będziemy mogli poinformować opinię publiczną jak to wygląda. Moim zdaniem z obu stron, ze strony rosyjskiej i polskiej jest bardzo pragmatyczne podejście do tego problemu. Sądzę, że w przeciągu najdalej dwóch miesięcy uzgodnimy współpracę, jeśli chodzi o dostawy gazu na najbliższych kilka lat.
Prezydent Federacji Rosyjskiej: Zgadzam się.
Głos Wielkopolski: Prosiłbym o krótkie podsumowanie przebiegu wizyty z zaznaczeniem jakie kwestie wywołują nadal największe kontrowersje między obu stronami.
Prezydent RP: Oceniam tę wizytę jako nadzwyczaj ważną i udaną. Mówiłem wczoraj, że może to być nowy początek w stosunkach polsko-rosyjskich i jestem przekonany, że tak właśnie będzie. Okazało się, że możemy rozmawiać o wszystkich problemach – łatwych jak i bardzo trudnych. To jest nowa jakość w relacjach politycznych pomiędzy Polską i Rosją. Chcemy z Panem Prezydentem Putinem, aby ta wizyta miała swój dalszy ciąg. Chcemy, aby były bliskie kontakty na szczeblach politycznych, sądzę, że będą również częste robocze kontakty między nami. Jeszcze w tym roku będą ważne wizyty ministrów rosyjskich w Polsce i naszych w Rosji. Chcemy przyśpieszyć prace nad umowami, które są jeszcze niegotowe, jak np. umowa o ochronie inwestycji. Chcemy rozwijać kontakty gospodarcze. Nasze dzisiejsze spotkanie było zaproszeniem dla przedsiębiorców Polski i Rosji, aby przeszli próg drzwi otwartych przeze mnie i Prezydenta Putina do dobrej współpracy. Trzeba liczyć się z dobrą współpracą w dziedzinie nauki, nowymi projektami w dziedzinie kultury, współpracy regionów, o czym umowy dosłownie przed chwilą zostały podpisane. Na pewno są sprawy trudne, jak choćby sprawa osób represjonowanych w okresie stalinowskim, ale to są kwestie, które będziemy rozstrzygać na drodze roboczej. Zgodziliśmy się wczoraj z Prezydentem Putinem, aby stworzyć komitet, który zajmował by się problemami strategicznymi, współpracą, a także trudnymi kwestiami w naszych relacjach. Ten komitet byłby kierowany przez ministrów spraw zagranicznych, kontaktujących się ze sobą bezpośrednio i koordynujących te działania. Najważniejsze w tej wizycie to jest to, że i sobie nawzajem udowodniliśmy, że możliwe jest stworzenie klimatu zaufania i klimatu dobrej współpracy między naszymi krajami. Sądzę, że przekonaliśmy również, Pan Prezydent Putin i ja, i polską opinię publiczną i dziennikarzy, i tych wszystkich, którzy w tej wizycie uczestniczyli, przyglądali się, czy kibicowali, bo wizyty, która miałaby tak wielkie zainteresowanie społeczne nie pamiętam od lat. I jeżeli dziś czytałem w gazecie wypowiedzi polskich posłów od lewicy do prawicy i od prawicy do lewicy na temat Prezydenta Putina, to muszę powiedzieć, że to było budujące, jak bardzo także i ci ludzie – mimo różnych poglądów -chcą się włączyć do budowania dobrej współpracy polsko-rosyjskiej. To jest bardzo ważne i ja oczekuję, że tak ˛właśnie będzie. Chcą powiedzieć, że mam ogromną wdzięczność dla Prezydenta Putina za jego postawę, za jego życzliwość, za serdeczność, za otwartość w podejmowaniu wszystkich spraw. Wierzę, że nasza współpraca będzie układała się naprawdę bardzo dobrze i z pożytkiem dla obu naszych narodów, dla obu naszych państw.
Prezydent FR: Rozmawialiśmy w kilku sprawach: o problematyce międzynarodowej, współpracy Polski i Rosji w tych sprawach, sprawach humanitarnych i problemach współpracy kulturalnej, a także oczywiście o sprawach gospodarczych. Zauważyłem, że wokół tej wizyty była wspaniała atmosfera i chciałbym podziękować prasie za taką postawę, że prasa tak dobrze z nami pracowała. Ta życzliwość widoczna była w kontaktach z prostymi ludźmi na ulicy i tutaj na wystawie. Było to również widać ze strony polityków polskich. Nie tylko ze strony władzy wykonawczej, pana prezydenta i rządu, także ze strony parlamentarzystów. Wielkie wrażenie odniosłem po spotkaniu w parlamencie. Nawet ludzie, którzy ucierpieli za czasów stalinowskich od represji stalinowskich, mówili o tych problemach jak o problemach przeszłości, które nie mogą nam przeszkadzać w budowaniu przyszłości. Jeden z seniorów w Sejmie powiedział, że ufamy i liczymy na was Panie Prezydencie i na Prezydenta Kwaśniewskiego, budujcie jak najlepsze stosunki między Polską, a Rosją ponieważ tacy starzy ludzie chcą tego jeszcze doczekać. To było bardzo wzruszające i to do wielu rzeczy zobowiązuje. Muszę powiedzieć, że nie widzę żadnego problemu, który byłby kością niezgody. Obok życzliwości wobec naszej delegacji musimy stwierdzić, że mieliśmy do czynienia z pragmatycznym podejściem do problemów naszej współpracy. Nie będę mówił o ilości podpisanych dokumentów, nie jest to dzisiaj ważne. Na dzień dzisiejszy najważniejsze jest to, żeby prosty Polak, prosty Rosjanin zobaczył, że Prezydenci Rosji i Polski są gotowi im pomagać i ulepszyć im życie i kontakty. Liczymy, że osiągniemy pozytywne rezultaty.
Co zdaniem Panów Prezydentów jest na pierwszym miejscu w stosunkach polsko-rosyjskich – polityka, czy gospodarka?
Prezydent RP: To jest nieco sztuczny spór. Polityka jest ważna i gospodarka jest ważna. Bez dobrej polityki nie będziemy mieć rozwoju kontaktów gospodarczych. Polityka zaś, pozbawiona kontaktów gospodarczych też jest niepełna. I polityka i gospodarka w naszych kontaktach są nadzwyczaj ważne, a od pewnego czasu staramy się z Prezydentem Putinem zrobić wszystko, aby ta polityka była jak najlepsza. Liczymy, że inni pójdą za nami – i przedsiębiorcy, i politycy, i intelektualiści, i artyści, i uczeni, a przede wszystkim nasze społeczeństwa, aby zechciały szerzej otworzyć się na siebie nawzajem.
Prezydent RF: Zadaniem każdego polityka jest podnoszenie poziomu życia własnego narodu. Z Prezydentem Kwaśniewskim wychodzimy z założenia, że musimy stworzyć warunki do działalności gospodarczej.
TAI Wiadomości: wszystko wskazuje na to, że pańską wizytą otwieramy nowy rozdział w stosunkach polsko-rosyjskich. Wczoraj, wznosząc toast na pańską cześć, Prezydent Kwaśniewski mówił, że nauczył się, że w polityce nie da się uciec od historii. Czy do pełnego otwarcia nie przydał by się gest, jaki 12 lat temu uczynili Kanclerz Helmut Kohl i Premier Mazowiecki na Górze Krzyżowej.
Prezydent FR: Naród, który nie pamięta swojej przeszłości, nie ma przyszłości. We właściwych okolicznościach i przy sprzyjającym zbiegu okoliczności można prosić o wybaczenie. Obawiam się jedynie, że to może poprowadzić nas w zupełnie innym kierunku działania. Możemy zacząć oczekiwać przebaczenia co do różnych okresów naszej historii. Potem zacząć liczyć kto ile razy przepraszał i próbować to porównać. Bardziej efektywne byłoby powiedzieć, że odnosimy się do narodu polskiego z ogromnym szacunkiem. Widzimy wszystkie problemy naszej przeszłości i wyciągniemy stosowne wnioski na przyszłość. Z optymizmem razem będziemy pracować nad naszą przyszłością. Po tym co widzieliśmy dzisiaj, sądzę, że możemy patrzeć na te problemy z optymizmem.
Prezydent RP: A ja dodam to, co jest ważnym wnioskiem z tej wizyty. Możemy mówić o przeszłości na zasadzie pełnej otwartości, mówienia prawdy i odkrywania wszelkich tematów, które dotąd były tematami tabu. W naszych stosunkach obowiązuje prawda i wzajemny szacunek i nie unikanie trudnych dyskusji.
Prezydent Putin w bardzo osobistym geście złożył kwiaty pod Pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego. Ten gest, nie przewidziany ani programem, ani protokołem zostanie w naszej pamięci. To jest element lepszego wzajemnego zrozumienia i to będzie służyło polsko-rosyjskiemu pojednaniu.”
