Plan budowy zbiornika Wielowieś Klasztorna na rzece Prośnie, mimo że wraca na forum publiczne od kilku dekad, nadal nie zyskał konkretnych ram finansowych ani szczegółowych ustaleń. Zgodnie z nowymi informacjami, które ujawnił wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski, to nowa administracja zdecyduje o ostatecznej formie i wielkości tego przedsięwzięcia, które obejmuje tereny powiatów kaliskiego, ostrowskiego i ostrzeszowskiego.
Budowa zbiornika o powierzchni 2000 hektarów wymaga zarówno zaktualizowania studium wykonalności, jak i przygotowania szczegółowej dokumentacji hydrologicznej dla Prosny oraz projektów techniczno-kosztorysowych. Wnioski wyciągnięte z tegorocznej powodzi w południowo-zachodniej Polsce mają także zostać uwzględnione w fazie projektowania. Samorząd województwa wielkopolskiego zainwestował już ponad 94 miliony złotych w wykup 1200 hektarów terenów, obejmujących nie tylko pola i łąki, ale również osady mieszkalne, z których część mieszkańców opuściła domy ponad 20 lat temu. Zwłaszcza dotyczy to miejscowości Raduchów w powiecie ostrowskim.
Koncepcje i wyzwania finansowe
Od pewnego czasu mówi się o zmianie koncepcji z klasycznego zalewowego zbiornika na zbiornik suchy, jednak nowa administracja znów analizuje zasadność inwestycji. Chociaż plany budowy są zapisane w dokumentach planistycznych rządu, takich jak plany gospodarowania wodami i zarządzania ryzykiem powodziowym, brak stabilnego źródła finansowania stwarza poważne przeszkody. Wiceminister Koperski przypomniał, że zbiornik nie będzie finansowany z Krajowego Planu Odbudowy, z którego środki miały być wcześniej przeznaczone na takie inwestycje, jednak w 2021 roku priorytety KPO zmieniono, eliminując wsparcie dla retencji i ochrony przeciwpowodziowej.
Problemy własnościowe i perspektywa realizacji
Dopiero uzyskanie pełnego pozwolenia umożliwi wypłatę odszkodowań oraz przystąpienie do prac budowlanych. Niezbędne jest także zakończenie postępowań dotyczących ustalenia linii brzegowej Prosny oraz rozgraniczenia gruntów, co znacząco wpłynie na zakres nieruchomości potrzebnych do realizacji. Władze samorządowe zaoferowały spółce Wody Polskie przekazanie wszystkich wykupionych terenów, ale instytucja ta najpierw musi ocenić zasadność i aktualność dokumentacji.
Opóźnienia i brak konkretów
Spotkanie Wielkopolskiego Zespołu Parlamentarnego z przedstawicielami ministerstwa infrastruktury, choć miało na celu aktualizację planów budowy zbiornika, nie przyniosło przełomowych ustaleń. Nie podano żadnych nowych szczegółów ani potencjalnych źródeł finansowania. W obliczu obecnych wyzwań zbiornik Wielowieś Klasztorna, nawet w optymistycznym scenariuszu, nie powstanie przed 2029 rokiem.
Przyszłość projektu zależy teraz od decyzji nowej administracji, która będzie musiała określić zarówno formę, jak i źródło finansowania dla tego kosztownego i wciąż niepewnego przedsięwzięcia.
